اهمیت قاطعیت و جرات‌ورزی در مدیریت منابع انسانی: تفاوت آن با پرخاشگری و انفعال
قاطعیت و جرات‌ورزی از ویژگی‌های کلیدی برای موفقیت در مدیریت منابع انسانی است. این ویژگی‌ها، نه‌تنها به مدیران منابع انسانی کمک می‌کند تا تصمیمات مؤثرتری بگیرند، بلکه روابط میان افراد سازمان را بهبود می‌بخشد. اما برای استفاده از این مهارت، باید تفاوت‌های قاطعیت با پرخاشگری و انفعال به‌خوبی درک شود.
قاطعیت: پلی میان روانشناسی و مدیریت منابع انسانی
قاطعیت در روانشناسی به معنای توانایی بیان نیازها، خواسته‌ها و نظرات خود، در عین احترام به حقوق دیگران است. این مهارت به‌ویژه در مدیریت منابع انسانی اهمیت دارد، زیرا مدیر باید بتواند همزمان از حقوق کارکنان دفاع کرده و اهداف سازمان را دنبال کند.
به‌عنوان مثال، در یک تیم کاری، ممکن است یکی از اعضا عملکرد مناسبی نداشته باشد. یک مدیر قاطع با جرات‌ورزی و استفاده از رویکردی محترمانه و شفاف، این موضوع را مطرح کرده و برای بهبود شرایط راه‌حل ارائه می‌دهد. این نوع رفتار به ارتقای انگیزه و اعتماد در تیم منجر می‌شود.
تفاوت قاطعیت با پرخاشگری و انفعال
در روانشناسی و حوزه منابع انسانی، رفتار انسان‌ها در تعاملات به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:
1.پرخاشگری: در این نوع رفتار، فرد بدون توجه به حقوق دیگران، نظرات و نیازهای خود را بر دیگران تحمیل می‌کند. این رفتار در محیط کار می‌تواند موجب کاهش بهره‌وری و افزایش تنش‌ها شود.
2.انفعال: فرد منفعل از بیان خواسته‌ها و نظرات خود اجتناب می‌کند و معمولاً حقوق خود را قربانی می‌کند. این نوع رفتار باعث می‌شود که فرد احساس نارضایتی و ناامیدی کند، که به مرور بر عملکرد او تأثیر منفی می‌گذارد.
3.قاطعیت: قاطعیت تعادلی میان این دو رفتار است. در این حالت، فرد توانایی بیان مستقیم و شفاف نیازها و نظرات خود را دارد، در حالی که حقوق و احساسات دیگران را نیز محترم می‌شمارد.
مهندس ادیب و مهندسی رفتار در مدیریت منابع انسانی
مهندس ادیب، مشاور استراتژی و توسعه مدیریت، بر اهمیت قاطعیت در مدیریت تأکید دارد. او این مفهوم را به “مهندسی رفتار” تشبیه می‌کند؛ فرآیندی که طی آن، مدیران منابع انسانی با بهره‌گیری از اصول روانشناسی، محیط کاری را بهبود بخشیده و بهره‌وری را افزایش می‌دهند.
مهندس ادیب می‌گوید: «قاطعیت، شاه‌کلید مدیریت منابع انسانی است. یک مدیر موفق کسی است که بتواند بدون ترس از قضاوت دیگران، تصمیمات قاطع بگیرد و همزمان با احترام به احساسات افراد، روابط کاری را تقویت کند.» او معتقد است که مهندسی رفتار، راهکاری عملی برای کاهش تنش‌ها و ارتقای فرهنگ سازمانی است.
وی اضافه می‌کند: «اگر قاطعیت را به‌عنوان یک مهارت در سازمان‌ها آموزش دهیم، نه‌تنها مشکلات رفتاری کاهش می‌یابد، بلکه کارکنان احساس می‌کنند که صدایشان شنیده می‌شود. این حس، کلید افزایش انگیزه و تعهد سازمانی است.»
مزایای قاطعیت در مدیریت منابع انسانی
1.ارتقای ارتباطات: قاطعیت به مدیران کمک می‌کند تا بازخوردهای سازنده‌ای به کارکنان ارائه دهند و ارتباطات موثرتری ایجاد کنند.
2.افزایش بهره‌وری: با کاهش تنش‌ها و ایجاد فضایی شفاف و احترام‌آمیز، کارکنان انگیزه بیشتری برای بهبود عملکرد خود پیدا می‌کنند.
3.حل تعارضات: مدیران قاطع می‌توانند تعارضات را به شکل مثبتی مدیریت کرده و از آن‌ها به‌عنوان فرصتی برای بهبود استفاده کنند.
چگونه قاطعیت را تقویت کنیم؟
1.تقویت مهارت‌های ارتباطی: شرکت در دوره‌های آموزشی مانند “مهندسی رفتار” یا کارگاه‌های روانشناسی کاربردی می‌تواند مفید باشد.
2.خودآگاهی: مدیران منابع انسانی باید با تحلیل رفتارهای خود، الگوهای انفعالی یا پرخاشگرانه را شناسایی و اصلاح کنند.
3.تمرین و بازخورد: ایجاد محیطی برای تمرین جرات‌ورزی و دریافت بازخورد از همکاران یا مشاوران، می‌تواند به بهبود این مهارت کمک کند.
نتیجه‌گیری
قاطعیت و جرات‌ورزی، از مهم‌ترین مهارت‌ها در مدیریت منابع انسانی هستند که تأثیر مستقیم بر روابط کاری و بهره‌وری سازمان دارند. با درک تفاوت این مهارت‌ها با رفتارهای پرخاشگرانه و منفعلانه و با بهره‌گیری از اصول روانشناسی، مدیران می‌توانند محیط کاری بهتری ایجاد کنند.
مهندس ادیب با تأکید بر نقش قاطعیت در استراتژی‌های مدیریتی می‌گوید: «مدیرانی که قاطعیت را در رفتار خود نهادینه می‌کنند، نه‌تنها از بروز تعارضات جلوگیری می‌کنند، بلکه به الگویی برای کارکنان تبدیل می‌شوند. این مهارت، یک دارایی مدیریتی است که موفقیت سازمان را در بلندمدت تضمین می‌کند.»
با ترکیب مهندسی رفتار و روانشناسی، می‌توان تحولی پایدار در عملکرد سازمانی ایجاد کرد؛ تحولی که نه‌تنها به نفع مدیران، بلکه به سود کارکنان و تمام بخش‌های سازمان است.
دیدگاه خود را بنویسید